Zespół bolesnego barku (ZBB) określa zmiany zwyrodnieniowe dotyczące przestrzeni podbarkowej. ZBB jest efektem przedwczesnego zużycia tkanek miękkich okolicy barku. Najczęściej dolegliwości spowodowane są częściowym lub całkowitym uszkodzeniem ścięgna mięśnia nadgrzebieniowego (łączy górną część łopatki z bliższym końcem kości ramiennej).
W wyniku tego dochodzi do ograniczenia ruchów w stawie ramiennym, zwłaszcza odwodzenia (unoszenia kończyny w płaszczyźnie ciała) i rotacji. Aby móc wrócić do pełnej sprawności, jedynym rozwiązaniem jest rehabilitacja barku.
Zespół bolesnego barku może być wynikiem:
- miejscowych chorób zwyrodnieniowych,
- urazów barku (złamania głowy kości ramiennej, łopatki, obojczyka, zwichnięcia stawu barkowego, przerwanie pierścienia rotatorów, urazy pochewek maziowych, naczyń, nerwów),
- przykurczu tkanek miękkich (np. po oparzeniach lub usunięciu sutka),
- zmian zapalnych, kolagenoz, chorób układu nerwowego, serca, płuc, chorób związanych z wiekiem
Istnieje kilka postaci zespołu bolesnego barku. Wyróżnia się je ze względu na sposób powstawania:
- przerwanie pierścienia mięśni rotatorów,
- odkładanie złogów wapniowych w ścięgnach mięśni odpowiedzialnych za ruch w stawie barkowym,
- zapalenie kaletki podbarkowej (struktura odpowiadająca za zmniejszenie tarcia),
- zapalenie pochewki maziowej,
- przerwanie ścięgna
Głównym objawem jest ból stawu barkowego. Czasami towarzyszy mu obrzęk. Napięcie mięśnia nadgrzebieniowego jest zwiększone. Nie ma zaburzeń czucia i odruchów. Powyższe objawy są charakterystyczne dla wszystkich postaci zespołu bolesnego barku.
Natomiast do cech, którymi poszczególne odmiany się różnią należą:
- rozerwanie pierścienia rotatorów: niemożność uniesienia przez chorego kończyny powyżej kąta 60 stopni
- odkładanie się soli wapnia:
- epizody nagłego, silnego, kłującego bólu
- bóle występujące w nocy
- ból uniemożliwia zaśnięcie.
- niemożność wykonania chorą kończyną podstawowych czynności np. czesania
- zapalenie kaletki podbarkowej: · wysięk
- nawrotowe
Ostatecznie kończyna przyjmuje następującą pozycję:
- ramię opuszczone,
- zrotowane do wewnątrz,
- zgięte w stawie łokciowym
Główna przyczyną utrzymywania sie choroby jest upośledzone ukrwienie tkanki, w której pojawiły się zmiany patologiczne. Wynikiem takiego stanu będzie nagromadzenie się w tejże tkance produktów metabolizmu komórek. Są to rożne związki, niektóre toksyczne.
Leczenie:
nieoperacyjne:
- stosowanie miejscowych (maści, kremy, żele, wstrzyknięcia dostawowe) i ogólnych leków steroidowych, niesterydowych leków przeciwzapalnych oraz leków przeciwbólowych,
- ćwiczenie w sposób, który przedstawi lekarz,
- fizykoterapia:
- leczenie ciepłem w okresie przewlekłym
- zimnem w ostrym
operacyjne:
- leczenie chirurgiczne przy przerwaniu lub zwichnięciu ścięgna oraz zesztywnieniu stawu